Đai ốc hay ê-cu (tiếng Pháp gọi là: écrou) là một chi tiết liên kết cơ khí có lỗ đã được tạo ren bên trong. Đai ốc luôn được dùng cùng bu lông để kẹp chặt hai hoặc nhiều chi tiết với nhau. Hai bộ phận kết hợp với nhau bởi ma sát ren, sức căng vừa của bu lông, và sức nén của chi tiết. Trong những liên kết rung động hoặc xoay tròn có thể sử dụng đai ốc chống xoay, dùng các chất dính, chốt an toàn hay các biện pháp khác để giữ chặt mối ghép. Đai ốc thông dụng nhất là đai ốc lục giác với các góc nhọn đã được làm tròn. Các dạng đai ốc khác được dùng trong các trường hợp nhất định như đai ốc tai hồng (đai ốc cánh) được dùng khi điều chỉnh bằng ngón tay hay các đai ốc liên kết ở những nơi không có rãnh vặn đai ốc.
Các loại đai ốc được thiết kế phù hợp với các loại bu lông tương ứng. Ví dụ như theo tiêu chuẩn ISO đai ốc 10 sẽ tạo mối liên kết bu lông với bu lông 10.9, tương tự theo tiêu chuẩn SAE đai ốc 5 sẽ phù hợp với bu lông 5… (nguồn vi.wikipedia.org)
Vật liệu chế tạo đai ốc mũ tán bầu inox din 1587:
Tùy vào môi trường làm việc, chịu tải trọng khác nhau mà đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 được sản xuất với vật liệu, cấp bền và kiểu mạ khác nhau. Đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 được sản xuất từ vật liệu inox không gỉ, thông thường có 3 loại vật liệu inox hay sản xuất đai ốc (ecu):
- Inox 201 dùng chế tạo đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 để sử dụng trong những công trình mà chỉ quan tâm nhiều đến khả năng chịu lực, mà không cần quá quan tâm đến khả năng chống ăn mòn của đai ốc mũ tán bầu inox din 1587.
- Inox 304 sử dụng để sản xuất đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 có thể làm việc trong điều kiện vừa chịu tải tốt, và có thêm cả khả năng chống ăn mòn tốt.
- Inox 316 là loại vật liệu đặc biệt, dùng chế tạo đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 làm việc trong những môi trường có tính ăn mòn cao (ngoài khả năng chịu lực) như môi trường hóa chất, hơi nước biển.
Cũng có thể đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 được chế tạo bằng thép hợp kim như: CT3, SS400, Q325, C35, C45… hoặc theo cấp bền 3.6; 4.6; 5.6; 6.8; 8.8. Bề mặt đai ốc (ecu) nếu được sản xuất bằng thép hợp kim như CT3, C45… thì thông thường được mạ bằng phương pháp mạ điện phân, khi đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 phải làm việc trong môi trường khắc nghiệt hơn người ta còn mạ đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 bằng phương pháp mạ kẽm nhúng nóng hoặc nhuộm đen.
ĐAI ỐC MŨ (TÁN BẦU) INOX DIN 1587
Thông thường thì người ta sử dụng vật liệu chế tạo đai ốc sẽ sử dụng chung vật liệu chế tạo bu lông (bu lông sẽ liên kết với đai ốc).
Tại sao nên dùng vật liệu chế tạo đai ốc cùng với vật liệu chế tạo bu lông?
Lý do mấu chốt ở đây là, nếu sử dụng vật liệu khác nhau sẽ dẫn đến cấp bền khác nhau là thứ nhất, thứ 2 là nếu vật liệu chế tạo đai ốc khác với vật liệu chế tạo bu lông sẽ xảy ra phản ứng hóa học khi đai ốc và bu lông được xết chặt với nhau. Khi đó sẽ xảy ra hiện tượng ăn mòn, hay dính chặt bu lông và đai ốc, sẽ có thể phá hủy liên kết hoặc không thể tháo ra khi muốn thay đổi liên kết.
Đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 được ứng dụng rất rộng rãi trong các ngành sản xuất hiện nay, ứng dụng nhiều trong các ngành khác nhau như: ngành công nghiệp hoá chất, ngành cơ khí chế tạo, ngành đóng tàu, ngành dầu khí, ngành cầu đường, và các máy móc thiết bị công nghiệp …
Đai ốc mũ tán bầu inox din 1587 được sản xuất theo tiêu chuẩn DIN, JIS, ASTM, ISO, KS, GB, TCVN… đạt cấp bền 4, 5, 6, 8, 10, 12 theo tiêu chuẩn ISO 898-2 hoặc vật liệu thép không gỉ Inox 201, Inox 304, Inox 316… với đa dạng chủng loại kính thước từ M4 đến M24.
Lắp đặt đai ốc rất đơn giản, đó là có thể đệm thêm long đen, vòng đệm trước khi vặn đai ốc vào, cũng có thể thêm chất kết dính vào nếu mối ghép có yêu cầu. Sau đó vặn đai ốc vào, và xiết với lực vừa đủ theo yêu cầu của từng liên kết.
Chú ý: khi vặn đai ốc thì chỉ xiết một lực vừa đủ, nhằm đảm bảo tính chắc chắn của mối ghép theo yêu cầu kỹ thuật. Cũng như đảm bảo rằng đai ốc hoặc bu lông không bị cháy ren, với những mối ghép cần thêm chốt, thì sau khi xiết đai ốc, nhớ là phải thêm chốt để tránh đai ốc bị lỏng hoặc rơi ra khỏi mối ghép.
Kinh nghiệm xiết đai ốc: thông thường thì để cho tiện và cho nhanh thì chúng ta hay dùng súng vặn đai ốc chuyên dùng, rất nhanh, tuy nhiên lực xiết thì rất khó kiểm soát. Khi lực xiết nhẹ quá thì đương nhiên mối ghép bị lỏng, khi lực xiết mạnh quá thì gây ra hỏng, vênh mối ghép. Mỗi mối ghép có yêu cầu cụ thể, cũng sẽ có thêm yêu cầu về lực xiết, nếu khi thi công chúng ta sử dụng khóa vặn đai ốc có gắn đồng hồ đo lực là tốt nhất. Khi đó sẽ đảm bảo nhiều yếu tố về độ bền, độ chặt của mối ghép.